Nhắc đến Du Tử Lê, giới văn học nghệ thuật nhớ đến một thi sĩ có sáng tác trải dài hơn 60 năm, từ quê nhà ra đến hải ngoại. Ông bắt đầu làm thơ khi tuổi mới hơn mười và có sáng tác đầu tay được đăng trên tạp chí văn học Mai năm 1958, lúc 16 tuổi với bút danh Du Tử Lê. Năm 1973 ông đoạt giải Văn học Nghệ thuật Toàn quốc Việt Nam Cộng hoà thể loại thi ca, với tập thơ "Thơ Du Tử Lê 1967-1972"
Trước đó, năm 1969 Du Tử Lê đã được qua Mỹ tu nghiệp về báo chí. Thời gian xa nhà ông đã có những vần thơ mang cảm giác xa lạ nơi xứ người:
Khi đó quanh nhà thơ không có ai nói cùng ngôn ngữ. Mấy năm sau, nơi ông định cư ở miền Nam California, có đông đồng hương, nhưng ông đã thật sự phải sống đời lưu vong.
Bạn đang xem: Nhà thơ du tử lê
Ông tiếp tục làm thơ và làm báo. Tờ Nhân Chứng, tờ Quê Hương xuất bản ở Nam California trong những năm đầu của cộng đồng người Việt tị nạn đều có bàn tay đóng góp của ông.
Thơ của ông là những hoài niệm về một nơi chốn cũ. Nhớ bạn bè, những con đường cũ, lớp học xưa. Đêm về nhìn trăng quê người mà nhớ:
Văn nghệ sĩ miền Nam bỏ nước ra đi khi đó đều mang trong lòng nỗi nhớ bất tận về quê cũ. Nó càng xoáy sâu khi ít có thông tin từ bên nhà. Gần như tuyệt vọng vì sẽ không có ngày về, Du Tử Lê mường tượng ra ngày qui cố hương, là sau khi chết:
Nhưng phải mấy chục năm sau ước mơ đó mới thành hiện thực. Năm 2014 thi sĩ Du Tử Lê bằng xương thịt và còn sống đã về lại quê hương cùng lúc với gia sản tinh thần của ông được Nxb. Hội Nhà văn cho in trong nước. Ông đã gặp Hoàng Cầm, Nguyễn Trọng Tạo, đã có những buổi nói chuyện về thơ, giao lưu cùng bạn đọc yêu thích thơ của ông.
Xem thêm: Cách Làm Má Bánh Bao Là Gì? Cách Nhận Biết Má Bánh Bao Má Bánh Bao Là Gì
Với hoàn cảnh đất nước như hiện tại, khi chính quyền vẫn muốn định hướng suy nghĩ của người dân và kiểm soát chặt chẽ việc in ấn, xuất bản thì những giao tiếp giữa văn nghệ sĩ trong và ngoài nước còn nhiều giới hạn và những chuyến trở về của văn nghệ sĩ Việt Nam Cộng hoà luôn tạo nên dư luận. Trường hợp Du Tử Lê cũng không là ngoại lệ vì ông từng là một đại úy tâm lý chiến, từng là phóng viên chiến trường, là thư ký nguyệt san Tiền Phong của Quân lực Việt Nam Cộng hoà. Trước những chỉ trích, kể cả việc sửa thơ để có cớ tấn công, ông chọn sự im lặng.
Nguồn hình ảnh, Tuyen Phan
Du Tử Lê đã có ý tưởng hoà giải hoà hợp với văn nghệ sĩ quê nhà từ khi ông đưa thơ của mình vào tập "Two Rivers: new Vietnamese writing from America and Vietnam"
Thơ Du Tử Lê đã xuất hiện trong nhiều sách, tập san thơ và báo tiếng Anh ở Mỹ, như trong tác phẩm "Understanding Vietnam" của Neil J. Jamieson
Người đọc thơ Du Tử Lê rất dễ nhận ra cách làm thơ của ông có những khác lạ. Những vần thơ, và cả văn, của ông viết theo lối mà ông gọi là "cách tân" - không phải là thơ "tân hình thức".
Những bài lục bát, một thể loại thơ phổ biến trong dân gian nước Việt, thường theo nhịp 2 đều đặn, như trong Truyện Kiều xưa với hàng nghìn câu hay những vần thơ đương đại của Phạm Thiên Thư: "Rằng xưa có gã từ quan / Lên non tìm động hoa vàng ngủ say"
