(hocketoanthue.edu.vn) - Sau đây, bài viết này sẽ hướng dẫn cách hát mỗi câu vọng cổ từ A đến Z cho thính giả đam mê và thích hát những câu vọng cổ.
Nốt nhạc được viết theo Diapason (conventionnal) do đó có thể tự học trên Computer (chép lại vào 1 software nào có thể playback, ai dùng Encore thì chúng tôi sẽ chuyển "encore file" khi có yêu cầu). Dĩ nhiên Computer không phát được những âm do sự nhấn từ 1/4 tới 1/2 phím vừa rung (trill).
Thí dụ: XANG (re) nhịp 28, nhấn cho đến khi nghe phát ra âm MI, "mùi" hơn là Mi bình thường.
Ðánh SỐ DÂY: 1, 2, 3, 4, 5 (CÓ KHOANH TRÒN) note trên giây số đó.
GIÂY 1 - 3 - 5 cách nhau bằng 0CTAVES. Do đó chỉ cần học giây: 1, 2, 4.
GIÂY 1 - 2 giống như giây Tây Ban Cầm SI - MI
Nhắc lại các nốt đối chiếu tương ứng:
HÒ XỰ XANG XÊ CỐNG
LA SI RE MI FA#
MEDIATOR: E chiều của mediator khi cần thiết.
Số chỉ NGÓN tay trái:
0 (GIÂY BUÔNG),
1 (NGÓN TRỎ),
2 (NGÓN GIỮA),
3 (NGÓN ÐEO NHẪN),
4 (NGÓN ÚT)
Các ngón nên bấm theo 1 thứ tự lên cũng như xuống: để cho "dễ coi" và thực hành những nốt "rất nhanh" khỏi bối rối, lụp chụp v.v...
Thí dụ: nốt Fa#, Sol#, La ngón tay sẽ là 1, 3, 4 và đi xuống, ngược lại nếu note Sol# các bạn xử dụng ngón 2 thì ngón tay sẽ phải vói và xấu đi.
Ðây là ký âm cho câu , sang câu 2 sẽ lại có sự thay đổi về ký âm.
Câu vọng cổ số 1:
Ký âm câu Vọng Cổ 1 từ nhịp 16 trở đi. Phần "RAO" (vọng cổ 1A: dạo đàn ad lib trước khi "vô" Vọng Cổ sẽ được viết sau, lúc học thường được dạy sau cùng, sau khi đã hoàn tất các câu Vọng Cổ).
Bắt đầu câu 1 vọng cổ là "nói lối" hoặc ngâm sa mạc tức là phần ad. lib, trong lúc đó thì nhạc sĩ cũng ad. lib, gọi là "rao". Khi ca sĩ bắt đầu "vô" thì đàn ngưng lại và bắt đầu lúc xuống HÒ, cùng 1 lúc ăn khớp với nhau thì thính giả bắt hứng, sẽ vỗ tay khen thưởng.
Lời ca ở nốt HÒ này phải là dấu HUYỀN (nhịp 16), lời ca kế tiếp tận cùng ở nhịp 20 cũng phải vào HÒ dấu HUYỀN.
Sau phần ngâm ad. lib lúc ca sĩ "vô vọng cổ" âxuống chữ HÒ thì nhạc sĩ phải "NHỒI", (nhồi = sự lặp lại LA-MI-LA - Hò-Xê-Hò hoặc Hò-Hò-Hò-Hò)
Chỉ có HÒ là phải dấu huyền, các nốt khác có thể "du-di" (flexible) hơn .
Nhịp 16 = HÒ
Nhịp 20 = HÒ
Nhịp 24 = XÊ
Nhịp 28 = XANG
Nhịp 32 = CỐNG
Khi kẹt chữ thì dùng vần không dấu mới dễ ca. Vì lý do đó CỐNG ở cuối câu 1 không dấu SẮC cũng có thể hát "lái" lên được.
GIÂY ÐÀN: lúc bắt đầu để cho dể đàn nên dùng:
Giây 1 : giây .008
Giây 2 : giây .010
Giây 3-4 : giây .021
Giây 5: giây .030
SO GIÂY: bắt đầu nên so giây dưới diapason 1 bán âm (demi-ton) Vì căng quá thì khó nhấn, giây dùng quá thì note sẽ lạc.
Thí dụ cho câu vọng cô 1:
(Hò 16, Hò 20, Xê 24, Xang 28, Cống 32)
Xuân trong mùa Ðông
(Ngâm/nói ad lib) Chàng ơi ... trời hôm nay sao thiệt lạnh lẽo
Nhưng sao em không cảm thấy lòng đông gíá
Có phải chăng vì hồn em đang được sưởi ấm bởi tình chàng... (HÒ 16 vào tempo)
Từ thuở nào năm ấy em (đã) biết chàng (HÒ 20)
Xuân đi, Hè đến, Thu về, Ðông tới
Em vẫn thường (*) nghĩ đến chàng luôn (XÊâ24)
Lòng em vẫn chan-chứa mối sầu vương
Chàng đã mang lại tình yêu và nguồn sinh khí (XANG 28)
Một tình yêu nhẹ nhàng không điều kiện
Mối tình ta chỉ có không gian chứng kiến. (CỐNG 32)
Bài thí dụ trên đây có hình thức của câu 1 vọng cổ, nhưng chỉ cần hoán chuyển câu cuối là có thể hát thành câu 2 (xem bài kỳ tới) như sau:
Thị dụ cho vọng cổ CÂU 2
(Hò 16, Hò 20, Xê 24, Xê 28, Xang 32)
Xuân trong mùa Ðông
(Ngâm/nói ad lib) Chàng ơi...trời hôm nay sao thiệt lạnh lẽo
Nhưng sao em không cảm thấy lòng đông giá
Có phải chăng vì hồn em đang được sưởi ấm bởi tình chàng... (HÒ 16 vào tempo)
Từ thuở nào năm ấy em (đã) biết chàng (HÒ 20) *
Xuân đi, Hè đến, Thu về, Ðông tới
Em vẫn thường (**) nghĩ đến chàng luôn (XÊâ24)
Lòng em vẫn chan-chứa mối sầu vương
Chàng đã mang lại tình yêu và nguồn sinh khí (XANG 28)
Một tình yêu nhẹ nhàng không điều kiện
Chỉ một không gian vũ trụ chứng kiến mối tình ta. (XANG 32)
* Nếu Hò 16 và Hò 20 đi liền nhau như câu 1,2,4,5 thì nhịp Hò 20 chỉ có một câu văn thôi.
* Nếu nhịp 20 không phải là note Hò thì nhịp này (20) có hai câu văn như mọi nhịp khác.
Thí dụ như trong vọng cổ câu 6 “Ðôi lời với Quỳnh Hoa”
Ðắm lòng người Quỳnh Hoa phô muôn sắc
Hương ngọt ngào, cõi mộng ru hồn ta (Xê 20)
(**) Các lời có gạch dưới là để dể theo nhịp lúc hát. Các chổ trong ngoặc là các sửa đổi có thể thực hiện trong thí dụ này.
Một điểm nữa đáng chú ý ở đây là nếu chữ cuối của câu chót tận cùng bằng Hò 32, thì câu hát sẽ thành vọng cổ câu 4, hoặc bằng Xề 32 thì sẽ hát thành câu 5.
Câu 4: “Xuân trong mùa Ðông”: Một tình yêu nhẹ nhàng không điều kiện
Chỉ một không gian vũ trụ chứng kiến mối tình mình (Hò 32)
Câu 5: “Một đóa hoa Quỳnh”: Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt
Còn hơn ta quay quắt một kiếp người (Xề 32)
Thí dụ cho vọng cổ CÂU 4
Sau đây là ký âm câu vọng cổ4. Các bạn để ý thì thấy chỉ khác câu vọng cổ1 có 4 trường canh cuối cùng.
Ngoài ra cách ký âm cũng thay đổi để khỏi cần tìm note trên cần đàn. Các số đã được ấn định lại như sau:
Những số có vòng tròn là để chỉ giây đàn số mấy. Những số không có vòng tròn viết ở trên các nốt là để chỉ bậc thứ mấy trên cần đàn.
Cấu tạo và âm luật trong CÂU 1 và CÂU 4 của vọng cổ:
Khi đặt lời cho vọng cổ phải để ý âm luật sau đây:
Câu 1: HÒ(16) HÒ(20) XÊ(24) XANG (28) CỐNG (32)
Câu 4: HÒ(16) HÒ(20) XÊ(24) XANG (28) HO Ø(32)
chỉ khác nhau 1 note cuối câu:
HÒ : Lời ca phải là dấu HUYỀN
CỐNG : Lời ca phải là dấu SẮC mới hay
Những nốt khác có thể du di.
BA nốt THEN CHỐT KHI TRÌNH BÀY:
Trong bài vọng cổ bắt buộc ca sĩ và nhạc sĩ phải vào ăn khớp mấy nốt này mới đúng và hay.
Câu 1: HÒ(16) XÊ(24) (song lang) CỐNG(32)
Câu 4: HÒ(16) XÊ(24) (song lang) HÒ(32)
Bài vọng cổ mẫu cho câu 4 vọng cổ
(Hò 16, hò 20, xê 24, xang 28, hò 32)
Xuân trong mùa Ðông
Chàng ơi...trời hôm nay sao lạnh lẽo
Nhưng sao em không cảm thấy lòng đông giá
Có phải chăng vì hồn em đang được sưởi ấm bởi tình chàng... ........ (Hò 16)
Từ thuở nào năm ấy em đã biết chàng .............................................. (Hò 20)
Xuân đi, Hè đến, Thu về, Ðông tới
Em vẫn thường nghĩ đến chàng luôn ................................................ (Xê24)
Lòng em vẫn chan-chứa mối sầu vương
Chàng đã mang lại tình yêu và nguồn sinh khí ................................. (Xang 28)
Một tình yêu nhẹ nhàng không điều kiện
Chỉ một không gian vũ trụ chứng kiến mối tình mình ...................... (Hò 28)
--- Sóng Việt Ðàm Giang ---
Phần RAO trong vọng cổ
Vì câu 1 và 4 đặc biệt chỉ có từ nhịp 16, cho nên phần đầu (từ 1-15) có thể RAO. RAO là đàn “ad lib” trong lúc đó ca sĩ “nói lối” cho tới nhịp 16 thì vô cùng 1 lúc vào HÒ.
Phần RAO có thể đàn 1 đoạn ngắn hay dài tuỳ theo cảm hứng. Sau đây chỉ là một đoạn rao căn bản .Các bạn có thể tự sáng tạo riêng cho mình 1 version riêng. Chúng tôi sẽ thêm những versions khó khăn hơn về sau.
Thí dụ vọng cổ CÂU 3
Score câu vọng cổ 3, XANG giọng kép bắt đầu từ measure 25 trở đi. Phần đầu không có chi thay đổi.
Mẫu cho vọng cổ CÂU 3(Xang 12, Cống 16, Xang 20, Cống 24, Xang 28, Hò 32)
Buồn Viễn Xứ
Thấm thoắt đã hơn hăm sáu năm trường
Ngày tàn thu chợt buồn nhớ cố hương .......................... (xang12)
Non sông cách trở nào có xá chi nghìn trùng,
Nhớ nhà, nhớ nước vẫn một lòng son sắt .......................... (cống16)
Cũng chỉ tại những con đường khác biệt
Như trời trăng mưa nắng, đá vàng thau ............................ (xang 20)
Khiến ta lang thang nơi đất khách từ thuở đó
Chẳng hề quên mối thâm tình cố quận thân yêu ............... (cống 24)
Nhớ thương quê nhà hai mùa mưa nắng
Có đàn em thơ và mẹ già trông ngóng đợi chờ ................ (xang 28)
Ôi ngày đêm khắc khoải tình viễn xứ
Ngàn dặm sơn khê vẫn nhỏ lệ mong ngày về. ...................... (hò 32)
Thí dụ vọng cổ CÂU 5
Câu 5: Xề 4, Hò 8, Hò 12, Hò 16, Hò 20, Xê 24, Xang/xê 28, Xề 32
Phân tích cho câu 5 vọng cổ so với toàn thể 6 câu vọng cổ:
- Những nhịp quan-trọng : NHỊP 16 , NHỊP 24 Song-lang , NHỊP 32 . Ca-sĩ và nha.c-sĩ phải vào cùng một lúc mới hay.
- Phần lớn lời ngắn bắt đầu ở NHỊP 16 , lời dài có thể bắt đầu ở NHỊP 8 , 10 , 12 (đầu , giữa hoặc cuối).
- NHỊP 16 là điểm xuất phát cho những câu Vọng cổ có HÒ 16 và HÒ 20 đi liền như câu 1 , 2 , 4 , 5 vì từ nhịp 16 trở đi , những câu này đi theo một TEMPO giống hệt nhau và thuờng là rất mùi!
- XỀ 32 (câu 5); dấu huyền .
- Từ NHỊP 4 cho đến NHỊP 16 thuờng là nhạc đệm độc tấu . Ca-sĩ sẽ chọn phải vào ở dâu và nhịp nào , tùy lời ca dài hay ngắn , hoặc theo chỉ dẫn của nhạc sĩ .
- ÐỘNG TỪ XUỐNG XỀ khác với cách gọi thông thuờng (theo ông Cam-văn- Công ):
- Hai nốt XỀ rất đặc biệt nằm ở NHỊP 32 (câu 5) và NHỊP 24 (câu 6) .
LỜI CA (dấu huyền) đi XUỐNG rất đặc biệt khác với dấu huyền của note HÒ : note LA (diapason)
XỀ = note Mi nằm trên dòng duới cùng của PORTEÉ .
Mẫu cho vọng cổ Câu 5Một Ðóa Hoa Quỳnh
Trời vào đêm trong trăng mờ huyền ảo
Ðâu đó mơ hồ thoảng tiếng nhạc thiết tha,
Tao nhân thanh thản một chung trà thơm ngát
Ðang chờ mong nàng tiên nữ giáng trần .............................. (hò -16)
Hương ngạt ngào hoa chỉ nở một lần .................................. (hò-20 )
Ðắm lòng nguời Quỳnh hoa phô muôn sắc
Ðêm chưa tàn sao đã vội chia tay? ....................................... (Xê-24)
Quỳnh ơi, mặc lời than đời Quỳnh ngắn ngủi,
Ta tự hỏi chắc gì Quỳnh đà tiếc nuối ................................... (Xê-28)
Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt
Còn hơn ta quay quắt một kiếp nguời. ................................. (Xề-32)
Thí dụ vọng cổ CÂU 6
Ðặc biệt XỀ 24 ( SL) dấu huyền, giống Xề 32 của câu 5
Chú ý : đây là Song-Lang DUY NHẤT có dấu huyền trong 6 câu Vọng-cổ
Những SL nhịp 24 của các câu khác LUÔN LUÔN KHÔNG CÓ DẤU !!!
Trong vọng cổ câu 6 nhịp CỐNG 16 không bắc buộc phải là dấu sắc
cống 16 có thể dùng dầu HUYỀN, tốt nhất và dễ xoay xở là KHÔNG DẤU
Ðặc biệt KHÔNG DẤU trong HO Ø32 của vọng cổ câu 6
(tất cả các câu khác HO Ø16-Ho ø20-HO Ø32 phải là dấu huyền).
Mẫu cho vọng cổ CÂU 6
(Xang 12, Cống 16, Xang 20, Xề 24, Xê 28, Hò 32)
Một Ðóa Hoa Quỳnh
Trời vào đêm trong trăng mờ huyền ảo,Ðâu đó mơ hồ thoảng tiếng nhạc thiết tha. (xang-12)Tao nhân thanh thản một chung trà thơm ngát,Ðang chờ mong nàng tiên nữ giáng trần... (Cống-16)Ðắm lòng nguời Quỳnh hoa phô muôn sắc.Huơng ngạt ngào cõi mộng ru hồn ta. (Xang-20)Nhưng đời hoa sao bất công ngắn ngủi .Ai ngắm Quỳnh không luống những ngậm ngùi. (Xề-24)Quỳnh ơi ,mặc lời than đời Quỳnh ngắn ngủi,Ta tự hỏi chắc gì Quỳnh đà tiếc nuối? (Xê-28)Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt,Phải chăng Quỳnh đã sống trọn vẹn hơn ta? (Hò- 32)----- Sóng ViệtÐàm-Giang
Sơ lượt 6 câu vọng cổ với giọng Nam
1/ Bảng cấu trúc căn bản cho 6 câu vọng cổ với giọng Nam.CÂU 1 | Hò 16 | Hò 20 | Xê 24 | Xang 28 | Cống 32 | |||
CÂU 2 | Xề 4 | Xang 8 | Xang 12 | Hò 16 | Hò 20 | Xê 24 | Xê 28 | Xang 32 |
CÂU 3 | Xề 4 | Xang 8 | Xang 12 | Cống 16 | Xang 20 | Cống 24 | Xang/Xê 28 | Hò 32 |
CÂU 4 | Hò 16 | Hò 20 | Xê 24 | Xang 28 | Hò 32 | |||
CÂU 5 | Xề 4 | Hò 8 | Hò 12 | Hò 16 | Hò 20 | Xê 24 | Xang/Xê 28 | Xề 32 |
CÂU 6 | Xề 4 | Xê 8 | Xang 12 | Cống 16 | Xang/Xê 20 | Xềâ 24 | Xê 28 | Hò 32 |
-Câu 1: Hò (16) Hò (20) Xê(24) Xang (28) Cống (32)
-Câu 2: Xề (4) Xang (8) Xang (12) Hò(16) Hò(20) Xê(24) Xê(28) Xang (32)
Câu 3: Xề(4) Xang(8) Xang(12) Cống(16) Xang(20) Cống(24)Xang/Xê(28) Hò(32)
Câu 4: Hò (16) Hò (20) Xê (24) Xang (28) Hò (32)
Câu 5: Xề(4) Hò(8) Hò(12) Hò(16) Hò (20) Xê(24)Xang/Xê(28) Xề(32)
Câu 6: Xề(4) Xê(8) Xang(12) Cống (16) Xang(20) Xề(24) Xe^( 28) Hò(32)
Nhìn vào cấu trúc ta thấy 6 câu Vọng cổ kết thúc ở nhịp thứ 32 bằng 4 nốt chính:
Cống, Xang, Hò, Xề: Câu 1, 2, 5, 6 thường được ca vì câu 4 giống câu 1, và câu 3 thì khó ca.
Xin đọc bài Cô Hàng Cà Phê của Viễn Châu phía dưới.
2/ Các điểm đặc biệt của những câu vọng cổ.
1 - Câu 1 và câu 4 bắt đầu ở nhịp 16, vì trước nhịp 16 thường là ngâm thơ, nói lối, tân nhạc v.v...
2 - Thường thường và dễ ca nhất là bắt đầu vào ở nhịp 16 nếu lời ca ngắn. Ví dụ: câu 1, 2 ,4, và 5. Nếu lời ca dài thì bắt đầu ở nhịp 8,10,12...v.v..(đầu,giữa hoặc cuối câu).ví dụ: câu 3 và 6
3 - Trong câu 5 vọng cổ những nhịp quan-trọng là nhịp 16, nhịp 24 Song-lang, nhịp 32.
4 - Nhịp 16 là điểm xuất phát cho những câu Vọng cổ có Hò 16 và Hò 20 đi liền như câu 1,2 ,4 , 5 vì từ nhịp 16 trở đi , những câu này đi theo một TEMPO giống hệt nhau và thuờng được diễn tả là rất... mùi!
5 - XềÐặc biệt Xề 32 dấu huyền trong vọng cổ câu 5 thí dụ ở trên.
Xuống Xề. Từ XUỐNG XỀ khác với cách gọi thông thuờng (theo ông Cam-văn- Công, một nghệ sĩ chuyên về nhạc vọng cổ).
- Hai nốt XỀ rất đặc biệt nằm ở nhịp 32 (câu 5) và nhịp 24 (câu 6) .
Lời ca có dấu huyền đi XUỐNG (Xuống Xề) rất đặc biệt khác với dấu huyền của note HÒ ( note LA/diapason /giọng kép).
Thí du 1. Nhịp Xề 24 trong Vọng Cổ câu 6 “Ðôi lời với Hoa Quỳnh”:
Nhưng đời hoa sao bất công ngắn ngủi
Ai ngắm Quỳnh không luống những ngậm ngùi (Xề 24)
< Ghi chú. XỀ: note Mi nằm trên dòng duới cùng của PORTEÉ >.
Thí dụ 2. Nhịp Xề 32 trong Vọng Cổ câu 5 “Một Ðóa Hoa Quỳnh”
Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt
Còn hơn ta quay quắt một kiếp nguời. (Xề-32).
6 - CốngCống nhịp 32 ở câu 1 thường là dấu sắc, cống ở những câu khác không bắt buộc phải là dấu sắc, chữ không có dấu cũng có thể dùng được. Cống 24 song lang của câu 3 KHÔNG dấu.
Thí dụ câu 3 Vọng cổ “Buồn Viễn Xứ”:
Khiến ta lang thang nơi đất khách từ thuở đó
Chẳng hề quên mối thâm tình cố quận thân yêu (cống 24)/
7 - XangXang nhịp 32 của câu 2 Vọng cổ không có dấu
Thí dụ câu 2 Vọng Cổ “Xuân Trong Mùa Ðông”:
Một tình yêu nhe nhàng không điều kiện
Chỉ một không gian vũ trụ chứng kiến mối tình ta (Xang 32).
8 - Xê và XangNhịp 28 có thể là Xang hoặc Xê. Xê và Xang trong nhịp 20 và 28 không bị chi phối bởi luật bằng trắc, và cũng không được thống nhất nên có thể là Xê hay Xang. Xê 28 giọng Nam, Xang 28 giọng Nữ lời ca vẫn không thay đổi, vì note XANG (RÉ) luôn luôn được nhấn xuống trên phím đàn cho đến khi nghe ra được note XÊâ (MI), thì mới hay và lả lướt, đó là note duy nhất mà Computer không diễn đạt được. Tuy nhiên khi hòa tấu, để đơn giản hóa, mọi nhạc cụ thường chơi XÊ 28.
3/ Ðặc điểm 6 câu Vọng cổ áp dụng cho lời ca
Lời ca lý tuởng nhất là LỤC BÁT . Nếu kẹt, câu dài nhất nên giới hạn khoảng 9-10 chữ để lời ca đuợc rõ ràng, sáng sủa, ca-sĩ khỏi hấp tấp ...
Chỉ có NHỊP 16 , NHỊP 24 và NHỊP 32 lời ca phải theo luật bằng, trắc. Những nhịp khác có thể du di.
Câu 1:HÒ 16 , Hò 20 , XÊ 24 (song lang) , Xang 28 , CỐNG 32 .
Chú ý : Hò 16 và Hò 20 ÐI LIỀN nhau :
a) Hò phải là dấu huyền . TRUỚC HÒ 16 thuờng là ngâm sa mạc, nói lối hoặc tân nhạc .Thuờng là 4 câu văn hoặc có thể dài hơn .
b) Hò 20 chỉ có MỘT câu văn (lời ca) mà thôi, bởi vì khi ca-nha.c-sĩ cùng vào 1 lúc ở nhịp 16 nghe rất mùi, khán giả có thì giờ vổ tay... Ca sĩ có thì giờ lấy hơi .. những nhịp khác 20,24,28, có HAI câu văn (lời ca) .
c) XÊ 24 (SL) :KHÔNG DẤU (Ví dụ: đôi chân, anh, em ...)
d) CỐNG 32 Phải là dấu SẮC (Ví dụ: đôi LỨA , NUỚC MẮT)
Câu 2:Xề 4, Xang 8, Xang 12 , HÒ 16 , Hò 20, XÊ 24 (SL) , Xê 28 , XANG 32 .
Hò 16 và Hò 20 ÐI LIỀN nhau nên cấu trúc lời ca giống như câu 1 kể từ nhịp 16 .(xê 4, xang 8 ,xang 12 : nhạc đệm )
a) Hò 16 , hò 20 phải là dấu huyền .
b) XÊ 24 (SL) và XANG 32 : KHÔNG DẤU
Câu 3:Xề 4, Xang 8, Xang 12 , CỐNG 16, Xang 20 , CỐNG 24 (SL), Xang 28, HÒ 32
a) Ðặc biệt CỐNG 16 không nhất thiết phải là dấu sắc và CỐNG 24 (SL) :KHÔNG DẤU vì vậy câu 3 giọng ca "ngang-ngang", khó ca , ca sĩ phải có trình độ !
b) Câu 3 thuờng lời ca khá dài nên ca-sĩ thuờng vào ở đầu, giữa hoặc cuối nhịp 8 ,10,12...v.v... Nếu lời ca ngắn vẫn có thể vào ở nhịp cống 16 .
c) HÒ 32 phải là dấu huyền ( nhịp 20 & 28 dấu gì cũng đuợc.).
Câu 4:HÒ 16, Hò 20 , XÊ 24 (SL) , Xang 28 ,HÒ 32.
Cách trình diễn và luật bằng trắc áp đụng y như Câu 1
Câu 5:Xề 4, hò 8, hò 12 , HÒ 16 , Hò 20 , XÊ 24 (SL) , Xê hoặc Xang 28 , XỀ 32 .
a) Ca-nha.c-sĩ cùng vào ở nhịp 16 .(xề 4 ,hò 8 & 12 :nhạc đệm)
b) Luật bằng , trắc áp dụng y như câu 1 từ Hò 16 cho đến Xê/Xang 28.
c) XỀ 32 : Phải là dấu huyền (note Mi dòng thứ 5 của porteé)
Khác với dấu huyền của note HÒ ( note LA diapason / espace giữa porteé 3 và4 ).
Câu 6:Xề 4, Xê 8, Xang 12, CỐNG 16, Xê/Xang 20, XỀ 24 (SL), Xê 28, HÒ 32.
a) Ðặc biệt XỀ 24 ( SL) dấu huyền, giống Xề 32 của câu 5
Chú ý : đây là Song-Lang DUY NHẤT có dấu huyền trong 6 câu Vong-cổ
Những SL nhịp 24 của các câu khác LUÔN LUÔN KHÔNG CÓ DẤU !!!
b) CỐNG 16 không nhất thiết là dấu sắc, tốt nhất và dễ xoay xở là KHÔNG DẤU .
c) HÒ 32 note HÒ duy nhất trong 6 câu vọng cổ KHÔNG CÓ DẤU
Ví dụ : Phải chăng Quỳnh đã sống trọn vẹn hơn TA
4/ Biểu diễn các câu vọng cổ
- 6 câu liên tục hoặc 2 câu , 3 câu , 4 câu , 5 câu tùy khung cảnh, tùy truờng hợp Ðôi khi một câu, ca diễu cho vui ...thuờng thì 4 câu
- 1, 2, 5, 6 đuợc ưa thích nhất (vì câu 4 giống câu 1 và câu 3 khó ca)
- Câu ngắn : ca-nhạc-sĩ cùng vào ở nhịp 16 . cho câu nào cũng đuợc
- Câu dài: vào ở đầu , giữa , cuối .v.v... các nhịp 8,10,12,14 ...v.v...
Khi HÒ 16 và HÒ 20 đi liền nhau : CHỈ CÓ MỘT CÂU LỜI CA của HÒ 20 . Nếu NHỊP 16 và NHỊP 20 không phải là HÒ thì nhịp 20 cũng phải có 2 câu lời ca như mọi nhịp khác.
Điểm neo5/ Bài ca Vọng cổ mẫu
Cô Hàng Cà-phê của ông Viễn Châu
Sóng Việt Ðàm Giang ghi chép. Bài này chỉ có 4 câu: câu 1, 2, 5 và 6.
ThơGió thổi tơi bời xác lá bay
Mưa rơi từng giọt mái hiên ngoài
Em ngồi lẳng lặng bên khung cửa,
Hướng nẻo chân trời để nhớ ai.1.Nhưng qua lớp khói thuốc bay bay
sao nụ cười tươi hôm nay không còn trông thấy nữa,
mà chỉ thấy đôi mi mờ hoen ngấn lệ,
hai vai như mang nặng trĩu mối ưu phiền ............................. (Hò 16)
tôi lặng nhìn cô mà trí não mơ màng .................................... (Hò 20)
từng giọt cà phê nhẹ rơi tí tách
như giọt lệ huyền rơi rụng xuống hồn ai ............................. (Xê 24)
gió trở chiều rồi mà tôi vẫn ngồi đây
để nghe tâm tư nặng trĩu những ưu phiền ........................ (Xang 28)
một buổi chiều nơi quán nhỏ cô đơn
em khóc tình duyên còn tôi sầu dĩ vãng .......................... (Cống 32)2.Cô quán ơi cô buồn chi mà tiếng cười tắt lịm
trong một chiều mưa nơi quán lạnh bên đường .................... (hò 16)
quán vắng đìu hiu lá úa rụng quanh thềm .............................. (hò 20)
tôi như lữ khách trên đường phiêu lãng
dừng bước giang hồ ghé lại quán hàng em ............................ (xê 24)
thả mộng hồn theo gói thuốc mông lung
để cho lòng ray rức não nùng theo tiếng nhạc ...................... (Xê 28)
nhìn ly cà phê rơi rơi từng giọt
như ngấn lệ sầu thánh thót đọng vào tim ......................... (Xang 32)
ThơChiều xuống lâu rồi, mưa vẫn tuôn
Ngoài kia phố thị hắt hiu buồn
Tôi nghe rười rượi hồn du tử
Không kẻ mong chờ cũng nhớ thương5. Có phải mái tóc em bay
mà dư hương đã quyện lấy hồn tôi trong một chiều lá đổ
tách cà phê rơi rơi từng giọt đắng
như lòng ai trĩu nặng mối u hoài ........................................... (hò 16)
quán lá xơ rơ gió tạt mái hiên ngoài ...................................... (hò 20)
tôi khẽ đưa tay lau dòng lệ nước mắt
chẳng biết tại tro tàn hay giọt lệ khóc thương ai .................. (Xê 24)
Tâm sự cô hàng chắc cũng cay đắng như tôi
kẻ lắm gian truân người nhiều khổ lụy ................................. (Xê 28)
giữa một chiều mưa gặp nhau nơi quán nhỏ
rồi chia tay không một tiếng tạ từ ........................................ (Xề 32)
6.Ngoài kia trời đã ngớt cơn mưa
cô quán vẫn ngồi đó với đôi mi ướt lệ ............................. (Xang 12)
có phải tim ai đó đã bao lần rạn vỡ
không bếp lửa hồng sưởi lạnh giữa hoàng hôn ................ (Cống 16)
tôi muốn một lần được nắm lấy tay em
để trao gởi nỗi niềm tâm sự .............................................. (Xang 20)
