Bệnh Zona là gì: Dấu hiệu nhận biết và cách chăm sóc
Bệnh Zona, hay còn gọi là herpes zoster, là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, ảnh hưởng đến da và dây thần kinh. Đây là một bệnh phổ biến nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu và cách chăm sóc. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về bệnh Zona là gì, giúp bạn nhận biết và điều trị hiệu quả.
Bệnh Zona là gì?
Bệnh Zona, còn được gọi là herpes zoster, là tình trạng nhiễm trùng do virus varicella-zoster gây ra, virus này cũng chính là nguyên nhân gây ra bệnh thủy đậu ở trẻ em. Sau khi một người đã hồi phục từ thủy đậu, virus không bị loại bỏ hoàn toàn khỏi cơ thể mà chuyển sang trạng thái không hoạt động và ẩn náu dưới các tế bào thần kinh.
Nhiều năm sau đó, khi hệ miễn dịch của cơ thể yếu đi do tuổi tác, căng thẳng, hoặc các tình trạng sức khỏe khác, virus có thể trở lại hoạt động, gây ra bệnh Zona.
Bệnh zona thường bắt đầu với cảm giác đau rát hoặc ngứa dọc theo một dây thần kinh và có thể bị giới hạn ở một bên của cơ thể. Khoảng 1 đến 5 ngày sau khi các triệu chứng ban đầu xuất hiện, da có thể phát ban và hình thành các mụn nước đau rát.
Các vết phát ban này thường xuất hiện ở vùng ngực, bụng, lưng, mặt, và một số trường hợp ảnh hưởng đến mắt, gây nguy hiểm cho thị lực. Đau từ bệnh Zona có thể rất dữ dội và một số người còn trải qua tình trạng đau kéo dài sau khi phát ban đã lành, được gọi là đau dây thần kinh hậu phát.
Dấu hiệu nhận biết bệnh Zona
Dấu hiệu nhận biết bệnh Zona thường bao gồm các yếu tố sau:
- Cảm giác đau nhức, rát bỏng, ngứa hoặc tê bì: Cảm giác này thường xuất hiện ở một bên cơ thể và có thể bao gồm các vùng như ngực, lưng, mặt hoặc cổ.
- Xuất hiện các nốt phồng rộp: Sau khoảng 1-3 ngày cảm thấy đau, trên da sẽ xuất hiện các nốt phồng rộp chứa đầy dịch, xếp thành chuỗi hoặc từng cụm theo đường dây thần kinh.
- Các nốt phồng rộp vỡ ra và đóng vảy: Các nốt này có thể vỡ ra tạo thành vết loét mở và sau đó đóng vảy trong khoảng 1-2 tuần.
- Triệu chứng hệ thống: Bao gồm sốt nhẹ, nhức đầu, mệt mỏi và ớn lạnh, góp phần làm tăng sự khó chịu cho người bệnh.
- Biến chứng có thể xảy ra: Trong một số trường hợp, zona có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm màng não hoặc tổn thương thị giác, đặc biệt nếu virus ảnh hưởng đến mắt.
Xem thêm các bài viết sau:
- Ông ăn chả bà ăn nem là gì? Phân tích ý nghĩa và cách sử dụng hiệu quả
- 8373 là gì trong tình yêu? Giải đáp dành cho giới trẻ
Cách chăm sóc khi bị bệnh Zona
Khi chăm sóc người bị bệnh Zona, cần thực hiện theo các hướng dẫn sau đây để giảm thiểu các triệu chứng và nguy cơ biến chứng:
Điều trị bằng thuốc
Thuốc kháng virus: Sử dụng thuốc kháng virus theo toa bác sĩ giúp kiểm soát virus, rút ngắn thời gian phát bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.
Thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau như acetaminophen hoặc ibuprofen có thể được sử dụng để giảm đau nhức.
Thuốc bôi ngoài da: Các loại kem hoặc thuốc mỡ chứa corticosteroid hoặc calamine có thể giúp giảm ngứa và ngăn ngừa nhiễm trùng.
Chăm sóc tại nhà
Giữ vệ sinh da: Tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm và xà phòng nhẹ nhàng để giữ vệ sinh cho các vết phồng rộp và làm dịu da.
Không gãi vùng bị ảnh hưởng: Tránh gãi để không làm vỡ các nốt phồng rộp, từ đó giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Chườm mát: Sử dụng khăn mát để chườm lên vùng da bị tổn thương nhằm giảm đau và ngứa.
Dinh dưỡng và nghỉ ngơi: Đảm bảo ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý để hỗ trợ hệ miễn dịch.
Tránh lây nhiễm
Cách ly nhẹ: Tránh tiếp xúc gần với những người có hệ miễn dịch yếu, trẻ em và phụ nữ mang thai cho đến khi các nốt phồng rộp hoàn toàn khô và lành lại.
Biến chứng của bệnh Zona
Biến chứng của bệnh Zona có thể nghiêm trọng và ảnh hưởng lâu dài, đặc biệt nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả:
Viêm dây thần kinh sau Zona
- Đây là tình trạng đau dài hạn và dữ dội xảy ra tại vùng da bị ảnh hưởng sau khi nốt phồng rộp đã lành.
- Bệnh nhân có thể cảm thấy đau âm ỉ, nhức nhối, hoặc đau bỏng rát kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Mất thị lực
- Nếu virus Zona ảnh hưởng đến khu vực quanh mắt, có thể dẫn đến viêm mô mềm quanh mắt và thậm chí là tổn thương thị lực.
- Đau, đỏ mắt, giảm thị lực, đôi khi có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị thích hợp.
Viêm não
- Là một trong những biến chứng hiếm gặp nhưng cực kỳ nghiêm trọng, có thể xảy ra khi virus lây lan đến não.
- Các triệu chứng bao gồm nhức đầu dữ dội, rối loạn ý thức, co giật, và trong một số trường hợp có thể dẫn đến tử vong.
Viêm cơ tim
- Zona có thể gây viêm cơ tim hoặc các vấn đề tim mạch khác, đặc biệt ở những bệnh nhân đã có tiền sử bệnh tim mạch.
- Khó thở, đau ngực, mệt mỏi, và các dấu hiệu suy tim.
Kết
Bệnh Zona, mặc dù phổ biến, nhưng có thể gây ra nhiều khó chịu và biến chứng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và áp dụng các biện pháp chăm sóc kịp thời sẽ giúp giảm thiểu tác động của bệnh và bảo vệ sức khỏe của bạn.