Bạn đang xem: Nuôi rắn hổ mang chúa
Chọn rắnđể khởi nghiệp
Chở tôi trên chiếc ô tô Toyota Vios mới mua gần 600 triệu đồng, Trần Xuân Vượng cười bảo: “Đây cũng là tiền em bán rắn đó anh”. Riêng năm 2019, Vượng bán 13.000 quả trứng rắn hổ mang bành thu về 600 triệu đồng, bán trên 500 kg rắn thịt thu gần 300 triệu đồng. Tổng nguồn thu từ rắn cũng ngót 1 tỷ đồng, trừ chi phí, lãi 600 triệu đồng. Chị Phạm Thị Bích Hường, Bí thư Thành đoàn Tuyên Quang khẳng định, mô hình nuôi rắn của Vượng đến nay được đánh giá lớn nhất thành phố và cho hiệu quả kinh tế cao. Từ con rắn đặc sản, đoàn viên Vượng đã khởi nghiệp thành công, trở thành hình mẫu về ý chí lập thân lập nghiệp ngay trên chính quê hương mình.
Rót chén nước chè mời khách trong căn nhà xây khang trang tọa lạc trong khuôn viên 400 m2 với đầy cây cảnh, Vượng tâm sự, bố mẹ em trước kia đều là công nhân xây dựng Nhà máy thủy điện Sông Đà. Khi công trình hoàn thành, hai người về định cư tại thôn Tiền Phong, xã Phú Lâm (Yên Sơn) nay là tổ Nước Nóng, phường Mỹ Lâm (TP Tuyên Quang) và xin làm công nhân hái chè Nông trường Tháng 10. Nghề mới tuy có lạ lẫm, nhưng cũng đều là công việc “đổ mồ hôi sôi nước mắt” nên bố mẹ em cũng quen dần. Gia đình chỉ có em là con trai duy nhất nên ai cũng cưng chiều, không muốn cho em đi làm xa.
Khu chăn nuôi 1.600 con rắn hổ mang bành của anh Trần Xuân Vượng.
Thương bố mẹ lam lũ sớm chiều mà gia đình vẫn nghèo, học xong THPT Vượng theo bạn vào miền Nam đi làm thuê. Hơn 3 năm làm nghề tự do Vượng thấm thía cảnh xa nhà, ăn đậu ở nhờ, tiền lương còm cõi. Năm 2004, sau bao đêm suy nghĩ Vượng xách ba lô về nhà, quyết tâm theo học chuyên ngành Kế toán doanh nghiệp thuộc Đại học Nông nghiệp Hà Nội hệ tại chức. Tiếp tục 4 năm xa nhà nữa để chàng trai xứ Tuyên có quyết tâm, nung nấu ý chí phải tự làm giàu trên chính mảnh đất của mình. Ra trường Vượng không có tư tưởng đi làm xa, về nhà em được bầu làm Bí thư Chi đoàn thôn, sau một năm hoạt động năng nổ Vượng được kết nạp vào Đảng và được bầu giữ chức Phó Bí thư Đoàn xã Phú Lâm, nay là phường Mỹ Lâm. Tháng 5-2020 Vượng được tín nhiệm bầu làm Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân phường.
Từ các phong trào Đoàn, Vượng đã bén duyên, kết hôn cùng Phó Bí thư Đoàn xã Tứ Quận (Yên Sơn) Hoàng Thị Lan. Thời điểm này, Vượng mở cửa hàng tạp hóa và cửa hàng vật tư nông lâm nghiệp cho vợ quản lý. Có chút tiền lãi, hai vợ chồng nghĩ mãi không biết kinh doanh thêm nghề gì. Bởi đất đai gia đình không nhiều. Rồi Vượng nghĩ tới người bạn hồi học cùng lớp đại học quê ở làng rắn xã Tứ Xã (Lâm Thao -Phú Thọ). Người bạn này có khuyên Vượng nên nuôi rắn đặc sản và sẵn sàng chuyển giao kỹ thuật. Bước đầu, Vượng gom góp thu mua của người dân được 36 con rắn để nuôi và ra xã xin giấy phép chăn nuôi động vật hoang dã.
Thấy nuôi rắn không mất nhiều thời gian, diện tích nuôi nhốt không cần rộng, trong khi giá trị kinh tế lại cao, Vượng tích cực về tận “trung tâm nuôi rắn của cả nước” tại xã Vĩnh Sơn (Vĩnh Tường - Vĩnh Phúc) học hỏi kỹ thuật làm chuồng và mua rắn hổ mang bành con về nuôi. Vượng cho biết, chỉ chuyên nuôi rắn hổ mang bành cho tiện khâu chăm sóc, hơn nữa loài rắn này cho giá trị kinh tế cao hơn các loài rắn khác như: Rắn ráo, hổ châu, cạp nong, cạp nia. Rắn có thể bán thịt, làm mỹ phẩm, thuốc đông tây y, hàng da, ngâm rượu, nấu cao. Lúc cao điểm nhất 1 kg rắn hổ mang bành lên đến 1,2 triệu đồng. Còn trung bình từ 500 - 700 nghìn đồng/1 kg.
Xem thêm: Cách Tạo Skin Trong Minecraft Tùy Chỉnh, Theo Ý Thích, Cách Thay Skin Trong Minecraft
Trứng rắn được anh Trần Xuân Vượng vùi cát để nở thành rắn con.
Phát triển nghề
Hổ mang bành là loài động vật nguy hiểm. Một cú cắn của chúng nếu không được chữa trị đúng cách có thể gây tử vong cho người nuôi. Bởi vậy, việc nắm chắc kỹ thuật xây chuồng trại, tập tục của loài rắn có vai trò quan trọng. Vợ Vượng trước kia rất sợ rắn, nhìn thấy chúng có thể khóc thét lên. Giờ chị có thể cho rắn ăn, vệ sinh chuồng, lấy trứng, bắt rắn ghép đôi cho sinh sản hay bán cho khách hàng. Gia đình luôn có đầy đủ các loại bảo hộ lao động, dụng cụ chuyên dụng nuôi bắt rắn, ngoài ra thuốc đặc trị rắn cắn luôn có sẵn trong nhà.
Cứ như thường lệ, một tuần vợ chồng Vượng cho rắn ăn hai lần. Do rắn mỗi con nuôi nhốt một chuồng nên phải đi tuần tự 1.600 chuồng. Thức ăn chính của rắn hổ mang bành là cóc, ngóe được gia đình anh mua gom của người dân quanh vùng. Dần dần cóc, ngóe khan hiếm Vượng chuyển sang mua gà, vịt, ngan con còn sống thải loại của các trung tâm giống, trang trại. Họ thịt sẵn và cấp đông. Nhà Vượng cũng phải xây dựng một kho lạnh trữ đông lớn, đảm bảo cung cấp thức ăn lâu dài cho đàn rắn. Do rắn là động vật biến nhiệt nên 5 tháng mùa đông chúng không ăn. Như vậy chỉ phải cho rắn ăn tầm 7 tháng, mỗi tháng là 8 bữa, mỗi bữa thức ăn bằng 10% cơ thể của chúng, cụ thể rắn 3 kg sẽ ăn 3 lạng thức ăn một bữa.
Trong 9 năm kinh nghiệm nuôi rắn, Vượng đã đập đi xây lại chuồng 4 lần. Lần sau cải tiến hơn lần trước đảm bảo chuồng rắn an toàn, rộng rãi, thoáng mát, dễ vệ sinh, dễ cho ăn và quan sát chúng. Khu nuôi rắn được thiết kế hai tầng bảo vệ, nếu xổng chuồng cũng không thể nào thoát ra ngoài được. Hệ thống làm mát chuồng, quạt gió được thực hiện đầy đủ. Chuồng rắn được rắc vôi, men sinh học, phun thuốc khử trùng thường xuyên để phòng chống các bệnh nấm, đường ruột và viêm phổi. Nếu nuôi tốt sau hai năm rắn có trọng lượng trên 2 kg có thể xuất bán. Ở thời điểm này, rắn cũng bắt đầu sinh sản, mỗi lứa đẻ từ 15 - 20 quả trứng. Trứng rắn có thể bán ngay 50 - 80 nghìn đồng một quả. Nếu ấp thì vùi trứng vào cát có phun nước ẩm thường xuyên, 60 ngày trứng sẽ nở thành rắn con.
Nhờ mỗi năm thu về gần 1 tỷ đồng tiền bán trứng và rắn thịt, mô hình kinh tế của Vượng trở thành mô hình tiêu biểu ở địa phương. Nhiều người đến học hỏi kinh nghiệm, mua con giống, Vượng đều nhiệt tình chuyển giao. Tại địa phương từ mô hình của Vượng giờ đã có hơn 10 mô hình nuôi rắn đặc sản có hiệu quả. Như các gia đình: ông Nguyễn Công Tĩnh, tổ Nước Nóng nuôi 1.400 con; anh Ngô Văn Toán, tổ Nước Nóng nuôi 600 con; anh Tưởng Anh Tuấn, tổ 17 nuôi hơn 100 con. Câu lạc bộ thanh niên giúp nhau phát triển kinh tế phường Mỹ Lâm thường xuyên được nhiều đoàn viên đến học hỏi nhân rộng mô hình. Đoàn viên Ngô Văn Toán chia sẻ: “Nuôi con rắn hổ mang đòi hỏi có tay nghề kỹ thuật cao. Nếu không có người đi trước chỉ bảo, chuyển giao kỹ thuật thì khó thành công. Chúng tôi rất may khi có anh Vượng người địa phương rất tâm huyết, hướng dẫn tận tình cho bà con cách nuôi”.
Năm nay do đại dịch Covid -19, ảnh hưởng trực tiếp đến ngành du lịch, công tác xuất nhập khẩu. Giá rắn hổ mang bành từ 500 - 700 nghìn đồng/1kg giảm xuống còn 320 nghìn đồng thời điểm hiện tại. Nhưng theo những người nuôi rắn chuyên nghiệp, giá xuống thấp chỉ nhất thời. Nuôi rắn vẫn là nghề có thu nhập ổn định, vững chắc. Anh Vượng tin tưởng với hướng phát triển du lịch của tỉnh, các nhà hàng đặc sản sẽ phát triển để phục vụ du khách. Hiện nay, đã xuất hiện Nhà hàng Thái rắn Km 9 đường Tuyên Quang - Hà Nội, chuyên phục vụ các món về rắn. Tại địa phương, Mỹ Lâm đã lên phường và trở thành “vùng lõi” của Khu du lịch Suối khoáng nóng Mỹ Lâm. Tập đoàn Vingroup đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng Vinpeal Tuyên Quang và trong tương lai gần, suối khoáng sẽ thành trung tâm du lịch lớn của Tuyên Quang. Như vậy đầu ra cho rắn đặc sản sẽ dễ dàng và ngày càng bền vững, thúc đẩy nghề nuôi rắn đặc sản ở địa phương phát triển.
Bằng sự nỗ lực, mạnh dạn, tích cực học hỏi, mô hình nuôi rắn của Vượng là sự khẳng định quá trình vươn lên để lập thân, lập nghiệp. Từ đó, góp phần xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
