Sữa mẹ ít dần phải làm sao là vấn đề được rất nhiều mẹ quan tâm gửi về Dinh dưỡng bà bầu. Hiểu nỗi lo lắng, căng thẳng của mẹ các chuyên gia dinh dưỡng bà bầu đã tập hợp những nguyên nhân có thể gây tình trạng mất sữa và cách xử lý phù hợp để mẹ có thể tự gọi sữa về tại nhà nhanh nhất. Các mẹ tham khảo để biết cách làm sữa mẹ xuống nhiều hơn đồng thời nhận biết sớm khi sữa ít dần và phòng tránh mất sữa nhé.
Bước 1: Nhận biết tình trạng ít sữa sớm
Nhiều mẹ thường chỉ nhận ra sữa không đủ cho con khi thấy sữa chảy ít, mất sữa. Thật ra vấn đề ít sữa đã diễn ra được một thời gian rồi, hậu quả là con thường bị nhẹ cân, quấy khóc nhiều, mẹ thì stress kinh khủng vì thương con và bất lực dù đã bồi bổ thêm nhiều chất dinh dưỡng. Lúc này để kích thích sữa tiết ra mẹ sẽ mất nhiều công sức hơn. Để tránh trường hợp này, Dinh dưỡng bà bầu sẽ hướng dẫn mẹ cách nhận biết sớm khi lượng sữa của mình không đủ cho con bú, cụ thể:
Kiểm tra lượng phân bé thải ra: Thường nếu bé bú đủ sữa mỗi ngày mẹ phải thay ít nhất 5 lần tã có phân.Đánh giá lượng nước tiểu của bé: Việc thay tã ướt 8-10 lần mỗi ngày cũng là cơ sở để nhận biết mẹ có đủ sữa hay không. Ngoài ra khi bú đủ sữa, nước tiểu của bé thường có màu trong suốt hoặc vàng nhẹ.Cách bé mút và nuốt trong suốt quá trình bú mẹ: Nếu bé chỉ mút và nuốt nhanh thì có thể sữa mẹ không đủ. Khi sữa mẹ về nhiều bé sẽ mút và nuốt chậm rãi.Trẻ quấy khóc, cáu kỉnh sau khi bú: Sau khi bú xong nếu không được ăn no bé sẽ có thể bẳn rẳn khó chịu thậm chí khóc nhiễu.Biểu hiện tăng cân ít (Bước 2: Xác định nguyên nhân khiến sữa mẹ ít dần và cách xử lý
Để có cách làm sữa mẹ xuống nhiều quan trọng là cần xác định chính xác nguyên nhân dẫn đến lượng sữa cạn dần, từ đó có phương án giải quyết phù hợp cũng như phòng tránh tình trạng này lặp lại về sau. Dưới đây là một số lý do khiến lượng sữa của mẹ ít đi theo thời gian, mẹ có thể so sánh để biết bản thân vì sao lại mất sữa nhé:
1. Không cho con bú thường xuyên dẫn tới sữa mẹ ít dần
Mẹ cần biết cho con bú liên tục sẽ giúp kích thích tiết sữa. Chính vì điều này mà các chuyên gia sản khoa khuyến khích mẹ nên cho con bú ngay khi mới sinh vài giờ, mặc dù lượng sữa chỉ có mấy ml nhưng cũng đủ cho bé sơ sinh no lúc đó và sẽ giúp cho sự tạo sữa bắt đầu.
Cách xử lý: Để khắc phụ tình trạng này, mẹ nên tăng cường cho con bú mẹ vì động tác này sẽ kích thích tiết sữa, mỗi lần bé bú cạn bầu vú thì sữa càng mau về, ưu tiên bầu vú ít sữa trước nhưng vẫn cân đối cho bú bên còn lại để duy trì sữa đều 2 bên. Mẹ có thể cho bé bú từ 20-30 phút, nên cho bé bú ở nơi chỉ có 2 mẹ con để tránh bé sao nhãng khi bú. Cho bé bú hết bầu thứ nhất rồi mới chuyển sang bầu thứ hai vì bú như vậy sẽ vừa giúp kích thích sữa lại tận dụng được nguồn sữa béo sau cùng giúp bé tăng cân. Nếu bé ngủ lúc đang ti sữa, mẹ đừng rút ra mà cứ để con vừa ăn vừa ngủ, đến khi nào bé bú no, lúc đó bé tự nhả ti mẹ và ngủ ngoan.
2. Cách ngậm vú và tư thế thế bú sai cách ảnh hưởng lượng sữa tiết ra
Không chỉ những mẹ chăm con đầu lòng mới gặp vấn đề này mà còn có nhiều mẹ sinh con lần 2, lần 3 cũng chưa biết cách cho con bú đúng. Hậu quả là mẹ thì đau vú vì bé ngậm kéo nhiều còn con thì quấy khóc vì không có sữa. Có một số trường hợp là do trẻ bị dị tật bẩm sinh ở miệng.
Cách xử lý: Khi cho con bú, mẹ nên ôm bé sao cho đầu, thân mình, mông bé tạo thành một đường thẳng và phải được nâng đỡ; bụng bé áp vào bụng mẹ; mặt bé đối diện với vú mẹ. Mẹ nên tập cho bé ngậm cả quầng vú, há miệng trẻ cần há to, môi dưới cong ra ngoài và cằm chạm vào vú. Tránh để bé chỉ ngậm mỗi núm vú, lúc bú cũng không được nhiều sữa mà mẹ còn rất đau nữa nếu để lâu có thể gây tổn thương vú ở mẹ còn trẻ thì không chịu bú nữa dẫn đến việc tạo sữa ít đi, dần dần sẽ mất sữa.
Nếu bé bú đúng cách mẹ sẽ không thấy đau ở đầu vú mà có cảm giác “rần rần” sữa xuống, tiếng trẻ nuốt nghe ừng ực và tự nhả khi bú xong với biểu hiện thỏa mãn hài lòng.
Ngoài ra việc lạm dụng bú bình, ti giả khiến bé dần chán bú, sữa ít dần mẹ nên hạn chế mà tập trung cho bé bú ti mẹ tự nhiên. Kích thước núm vú của bình sữa khác với núm vú của mẹ. Mức độ chảy của bình sữa khi bé bú cũng rất dồi dào, nhanh hơn so với tốc độ bé bú vú mẹ. Trẻ dễ bị quen bú bình nếu mẹ sử dụng bình quá nhiều mà không cho bé ti mẹ tự nhiên, về sau bé sẽ từ chối bú mẹ hoặc quấy khóc bỏ bú. Số lần cho con bú giảm đồng nghĩa với sữa về không nhiều.
3. Chế độ dinh dưỡng không hợp lý gây mất sữa
Nếu mẹ không bổ sung đủ các dưỡng chất cần thiết giai đoạn cho con bú sẽ làm giảm cả “số lượng” và “chất lượng sữa”. Hoặc trong bữa ăn của mẹ có các thực phẩm gây mất sữa, khiến sữa có mùi khó chị khiến bé không có đủ sữa hay bỏ bú dẫn đến sữa về ít.
Cách xử lý:
Ăn những đồ ăn nóng sốt như cơm nóng, canh nóngĂn đa dạng thực phẩm, tăng so với bình thường để có thêm chất tạo sữa.Khẩu phần ăn cần đủ bốn nhóm thực phẩm: chất đạm (thịt, cá, trứng, sữa, đậu đỗ…, chất béo (dầu, mỡ, bơ), chất đường bột (gạo, mì, khoai…), vitamin và khoáng chất (rau xanh và hoa quả tươi).Ăn thêm bữa phụ, sử dụng vitamin tổng hợp cho phụ nữ sau sinh hoặc các đồ lợi sữa.Uống thêm sữa nóng, nước ấm 2,5-3 lít mỗi ngày để tăng kích thích sữa.Mẹ có thể ăn một số món truyền thống như cháo móng giò ninh nhừ thêm vài lát đu đủ xanh, cháo lạc, cháo hoặc chè vừng đen, uống nước trà vằng,…Mẹ có thể tìm hiểu thêm các loại thực phẩm không nên ăn khi cho con bú vì có thể gây hại cho em bé thông qua con đường sữa mẹ tại đây: Cho con bú không nên ăn gì?
4. Stress khi mang thai hoặc sau khi sinh ức chế phản xạ tiết sữa ở mẹ
Nếu mẹ phải làm quá nhiều việc lúc mới sinh có thể gây áp lực, căng thẳng ảnh hưởng đến việc tiết sữa. Thấy con quấy khóc chữa có kinh nghiệm sinh con, lo lắng không đủ sữa cho con và hàng trăm vấn đề khác có thể khiến mẹ quá tải lúc này.
Cách xử lý: Mẹ không nên nhận hết mọi việc về mình mà hay nhờ người thân trong gia đình giúp đỡ hoặc thuê giúp việc nếu điều kiện cho phép. Quan trọng nhất là tinh thần mẹ thoải mái, vui vẻ, ngủ đủ và sâu giấc, nghỉ ngời hoàn toàn khi mới sinh. Mẹ đừng để mình rơi vào tình trạng lo lắng căng thẳng kéo dài bởi hormone tiết sữa chịu chi phối rất lớn bởi yếu tố tâm lý.
5. Tỷ lệ ít sữa sau sinh mổ cao hơn so với sinh thường
Mẹ sinh mổ có thể ít sữa hơn sinh thường. Do ảnh hưởng từ thuốc gây mê, tác dụng phụ của thuốc kháng sinh gây rối loạn hormone tuyến sữa khiến việc tiết sữa bị hạn chế. Tâm lý và sức khỏe sau khi mổ cùng với việc không thể cho con bú ngay sau khi sinh có thể ảnh hưởng đến lượng sữa tiết ra.
Cách xử lý: Mẹ chỉ cần nghỉ ngơi đầy đủ, bổ sung chế độ dinh dưỡng là có thể kích thích tuyến sữa hoạt động bình thường. Các mẹ sinh mổ có thể tham khảo thêm cách chăm sóc mẹ sinh mổ và dinh dưỡng sau khi sinh mổ ở dưới đây để biết rõ hơn nhé:
Dinh dưỡng cho mẹ sau sinh mổ | Chăm sóc phụ nữ sau sinh tại nhà
6. Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến khả năng tiết sữa
Nếu mẹ bị rối loạn nội tiết do bệnh tuyến giáp, thiếu máu, sót rau sau sinh nhưng không được phát hiện có thể khiến sữa ít dần. Hoặc quá trình sản sinh sữa kém do mẹ mắc các bệnh liên quan đến tuyến vú như viêm tuyến vú, tắc tia sữa, thiểu sản tuyến sữa, áp xe vú hoặc đã phẫu thuật ngực sau khi sinh.
Cách xử lý: Lúc này mẹ nên đi khám và tham khảo ý kiến của bác sĩ để điều trị đúng phương pháp. Khi sử dụng thuốc cần lắng nghe ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ.
Trên đây là 2 bước xử lý tình trạng ít sữa, mất sữa giúp mẹ xuống sữa nhiều hơn, lấy lại đủ sữa cho con bú hiệu quả. Mẹ cũng lưu ý những dấu hiệu sữa về ít và phòng tránh những nguyên nhân gây mất sữa để đảm bảo luôn đủ lượng sữa con cần nhé. Hãy luôn giữ cho mình sự kiên nhẫn khi chăm sóc con, thông thái trong việc tìm hiểu kiến thức bổ ích và thoải mái vượt qua các trở ngại trong hành trình nuôi con mẹ nhé. Chúc mẹ sớm vượt qua tình trạng ít sữa!
