Trung thành với"phong giải pháp Varan", Chuyến đicuối cùng của chị Phụng gần như là bị triệt tiêu lời bình và âm nhạc - nhị yếutố đặc trưng của phim tài liệu truyền thống. Nguyễn Thị Thắm ko áp đặt ngườixem mà để xúc cảm của bọn họ bung mở cùng những thước phim. Khi hợp tác vào dự án khónhằn này, Thắm có lẽ rằng không tham vọng kể một mẩu truyện như phim truyện điện ảnh,bởi điều ấy bất khả thi với thể một số loại phim, phương tiện, ngân sách đầu tư làm phim.Nhưng cũng chính vì sự giản dị, chân thực của Chuyếnđi sau cùng của chị Phụng đã tạo nên sự chất điện hình ảnh đậm đặc. Tuyệt nói cáchkhác, Thắm đang giúp người theo dõi nhớ lại rằng phim tài liệu tất cả tuổi đời thuộc hạnggià dặn nhất trong số thể các loại phim năng lượng điện ảnh.
Đoàn ngườitrong gánh lô sơn rong có không thiếu thốn những tố chất của các nhân vật điện ảnh: kiếpdu ca, căn số nghiệt ngã, đức tin, nỗi ám ảnh tuổi tác... Thực tiễn đời sống củahọ vô tình trùng khít với phép đối lập, một mẹo nhỏ điện ảnh kinh điển. 86phút phim phi kịch bạn dạng và dày tứ truyện là sự hoà quyện giữa bi quan và hài hước,đơn độc và ấm áp, đấm đá bạo lực và mềm yếu, mặc cảm với ngang tàng, từ ti và toả sáng,bế tắc và cầu vọng. Thắm xứng đáng được điểm cộng khi tuyển lựa từ 70 giờ tảo mộtthế giới ngôn từ đẫm phái nam Bộ, thật với duyên, của cả tiếng chửi thề. Những câu thoạicủa Bích Phụng, Mỹ Hằng, Ngọc Phụng, Ái Khanh, Lan Anh, La Sương Sương, ThanhHiền... Trộn lẫn nhiều thành ngữ, tiệm ngữ và rất là vần vè: "tình ngaylý gian", "mất nạp năng lượng mất ngủ", "tha phương cầu thực","kẻ thương thì không nhiều kẻ ghét thì nhiều", "thằng này bàn qua bé kiasàng lại", "cười nghiêng cười ngả, cười về nhà vật dụng Bảy vẫn còn cười"...Thắm không lựa chọn nhạc cho phim mà thiết yếu phim đã chọn nhạc đến Thắm. Ti vi, đầuđĩa là thầy tuồng, chiếc nhạc tình ca quê hương là điểm tựa, các nghệ sĩ hội chợtrình diễn thoải mái pha chút ngô nghê. Vậy mà từng ngôn từ cứ tự nhiên cứa vàođời riêng rẽ của họ, tê tái: "Chợt em 18 thốt nhiên nghe giá buốt lùng", "Đờiem pê đê phải yêu ai ai cũng không duyên", "Đêm nay mưa giăng giăng tronglòng em buốt giá", "Dòng sông thung dung trôi con thuyền sóng đưa xa bờ","Còn gì nữa đâu mà lại khóc cùng với sầu, còn điều gì khác nữa đâu mà bi quan với nhớ, thôi hếtrồi một trong những kiếp"... Bộ phim truyền hình của Thắm còn hiện diện nhiều ngôn ngữ điện ảnh.Cái loa sứt mẻ một cách tự tôn đi khắp hang cùng ngõ ngách vùng phái mạnh Trung Bộvà Tây Nguyên, mâm bái Tổ thành tâm, chú loài chuột tội nghiệp bị úp sọt, ánh đènpin sáng tối một khuôn mặt nửa dạn dày nửa ngơ ngác, tấm màn white ố color ráchgóc cất cánh phần phật, số đông lá cờ đủ màu hết dựng lên lại hạ xuống, mấy cỗ tóc giả,cái dáng vẻ chênh chao bên trên võng của Phụng... Bàn thờ cúng Phật, lọ hoa cúc, chén bát nhang,chiếc tủ nhỏ, chiếc mền nhung gấp tám, tấm phảng được vệ sinh đi vệ sinh lại, quấn dépBiti"s, bè bạn chó... Trong không khí tạm bợ, nhỏ dại xíu phân trần khát vọng về mộtmái mái ấm gia đình hiền lương đúng nghĩa. Và bao gồm lẽ, trong tầm lặng sững sờ vìđám cháy cuối phim, người theo dõi vẫn kịp nhận biết có nào đấy tương đồng giữa cô nàng trẻnức nở bần bật sau ống kính với "cường nhân" Louis Bloom vào bộphim Nightcrawler. Chỉ không giống ở chỗ, động lực xả thân của Thắm bắt nguồn từ lòngnhân ái và khát vọng làm phim tử tế.
Những dấu lặngmênh sở hữu đầy hóa học xi-nê đó còn dẫn dắt bạn xem đi qua 1 địa hạt gần gũi vớiđiện ảnh là văn chương. Trong gánh mưu sinh - gánh đời ấy gồm con bạn dưới hầmcủa chủ nghĩa hiện thực Nga, có tình fan khốn thuộc trong chủ nghĩa lãng mạnPháp, bao gồm cảm thức sợ tàn phai vào văn chương phù nắm Nhật, có chất giễu nhạimang niềm tin Phục hưng, tất cả cú quẫy đấm đá rồi thúc thủ "hoá thân" củaKafka với cả loại thanh thản ở đi ko vĩnh biệt của Thiền thi. Mẩu truyện củaThắm còn khiến người theo dõi nhớ đến những chuyến khởi hành mới mẻ và đoạn tuyệt, khắckhoải cùng đam mê của "thế giới con bạn ở mé bên đó và dưới thế lựcvăn minh" trong đái thuyết Sa mạc mà Jean-Marie Gustave Le Clézio, nhàvăn giành giải Nobel 2008, cảm thấu. Cảnh chị Phụng vui sung sướng vẫy vùng bên dưới lànnước của trời, thản nhiên dấn mình là "bóng gió" khiến cho người xemliên tưởng tới những điều mà Dostoievsky đã quay quắt queo cật vấn thời đại từ bỏ haithế kỉ trước và được hậu rứa Orhan Pamuk diễn giải gọn gàng trong những màukhác: "Chúng ta thảy hẳn đa số sống qua hầu như quãng thời hạn mà ta khám phára rằng từ bỏ miệt thị mình thì cũng thú, thậm chí còn còn thư thái. Ngay cả khi cứ tựnhủ rằng bản thân chẳng đáng đồng xu cắc bạc bẽo nào - thật các lần, như thể việc lặplại đã biến điều đó trở thành hiện tại - thì bỗng dưng nhiên họ thoát khỏi mọikiềm chế về đạo đức cần tuân thủ và ngoài nỗi âu lo ngộp thở về bài toán phải tuântheo gần như quy tắc và nguyên tắc lệ, về việc phải gặm răng cố tạo nên mình tương tự ngườikhác… Rồi ta thấy ta ở một chốn nhưng ở kia ta rất có thể sảng khoái đằm bản thân trong sựhiện hữu…". Vẻ đẹp bi thương bã, đa ẩn dụ của khoảnh khắc ánh sáng của đèn đường bao bọcnhững cây cỏ xanh sẫm đập sàn sạt vào mấy tuy vậy sắt cũ sét trên mui trần xe tải,bên dưới là khuôn mặt hoang hoải phờ phạc của người lớn, con nít khiến ngườixem không khỏi âm thầm so sánh bọn họ với gần như du người vợ cầm cự đời mình nơi quán trọtrong thơ Basho. Ấy nhưng, các du phái nữ của Thắm không được thoát tục cùng với trăng vàđinh mùi hương như bí quyết mà Basho hy vọng muốn. Bởi vì vậy mà người ta rất đời, đời mang lại mứccó thể trở thành gia công bằng chất liệu hảo hạng của phim ảnh, thi ca.
Cuộc gặp gỡ gỡ vớiđiện hình ảnh và văn học ngoạn mục, lôi kéo này hẳn ko nằm trong dự trù củaThắm, cũng tương tự nàng Tấm chẳng ngờ tới ẩn số của tư chiếc lọ xương cá bên dưới chângiường. Kiên cố chắn, cuộc đụng ngõ ko định trước của Thắm sẽ nuôi dưỡng thêm mộngước của những người làm phim và desgin phim độc lập, ấp ôm thêm rất nhiều kiếmtìm giao cảm thân các mô hình nghệ thuật.
ThS. Đào Thị Diễm Trang
Khoa Văn học cùng Ngôn ngữ
Trường Đh KHXH&NV – ĐHQG Tp. HCM
* lưu lại ý: nội dung bài viết thể hiện điểm quan sát của người sáng tác nên khi tham khảo và sử dụng, xin khách hàng trích dẫn nguồn, thông tin tác giả đầy đủ. Cám ơn quý vị!Trailer Phim:
