Sự khác nhau giữa thấu cảm và cảm thông là gì? Vì sao trong chuyện tình cảm, bạn cần bộc lộ sự thấu cảm ơn sự cảm thông cho người yêu của bạn?
*
Sự cảm thông không nhất thiết phải bắt nguồn từ những trải nghiệm giống nhau.Tuy nhiên, thể hiện sự cảm thông đôi khi mang đến cảm giác xa cách. Nó thường khiến người trực tiếp trải qua cảm thấy có cách biệt nào đó giữa họ và người thể hiện sự cảm thông. Họ cho rằng người đó không hiểu được hoàn cảnh của họ.

Chẳng hạn, khi ai đó mất đi người thân yêu, bạn thể hiện sự cảm thông với người đó và gia đình họ, nhưng không thật sự hiểu sự mất mát của họ nếu bạn chưa từng trải qua tình cảnh đó.


2. Thấu cảm – Empathy

‘Thấu cảm’ đòi hỏi ở chúng ta khả năng đặt mình vào vị trí của người khác, cảm nhận những cung bậc cảm xúc phức tạp của họ, từ đó có thể chia sẻ với họ.

Theo Thạc sĩ Tâm lý học Paul Ekman tại Đại học California, ‘thấu cảm’ có 3 loại:

Thấu cảm nhận thức (cognitive empathy): khả năng hiểu, thu nạp được những gì một người đang cảm thấy hoặc đang suy nghĩ, như một kênh thông tin. Thấu cảm cảm xúc (emotional empathy): khả năng hiểu tâm trạng, cảm giác của người khác qua kết nối về mặt cảm xúc. Thấu cảm trắc ẩn (compassionate empathy): loại thấu cảm này bao gồm cả hành động; nếu bạn hiểu và sẻ chia cảm xúc của người nào đó, bạn biết có thể làm gì và sẵn sàng để giúp đỡ họ.

*
Thấu cảm là khi bạn đặt mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu cảm xúc và suy nghĩ của họ.Thấu cảm là khi: Bạn thân của bạn vừa trải qua một cuộc chia tay với người yêu 5 năm. Mặc dù không hề thích người đó và chưa bao giờ đồng tình với mối quan hệ này, nhưng bạn vẫn gạt đi sự phán xét “Thấy chưa, đã nói mà”, và tập trung vào cảm xúc của người bạn thân. Bạn trao cho họ một cái ôm và toàn tâm lắng nghe những trải lòng của họ.

Thấu cảm thường bị nhầm lẫn với cảm thông (sympathy), thương tiếc (pity), và lòng trắc ẩn (compassion). Theo trang Psychology Today, các khái niệm này được phân biệt theo mức độ hiểu và quan tâm, cụ thể:

Thương tiếc: Tôi biết bạn đang rất đau khổ.Cảm thông: Tôi quan tâm đến nỗi đau khổ của bạn.Thấu cảm: Tôi cảm nhận được nỗi đau khổ của bạn.Trắc ẩn: Tôi muốn giúp bạn giảm bớt nỗi đau khổ.

3. Thấu cảm và Cảm thông

Giáo sư Brené Brown, người chuyên nghiên cứu về lòng thấu cảm, đã nhận định: “Thấu cảm giúp gia tăng gắn kết. Cảm thông làm giảm sự gắn kết.”

A và B là bạn thân. A không chỉ thương cho tuổi thơ khó khăn của B, mà còn hình dung được một cuộc sống với người mẹ bạo hành và người cha nghiện rượu. A hiểu vì vậy mà B phải học cách sống không dựa dẫm vào ai, và luôn thấy khó lên tiếng nhờ giúp đỡ, thậm chí là từ A. Sự thấu cảm đã giúp A tránh những hiểu lầm và chỉ trích với lối sống của B. Đồng thời, A có thể tìm cách giúp đỡ B và giữ vững mối quan hệ này.

Khi cảm thông, bạn sẽ thấy thương một người vì nỗi đau của họ, nhưng không thấy buồn như họ. Cách thể hiện cảm thông thường dừng lại ở những lời động viên hoặc cái ôm an ủi.

Còn khi thấu cảm, bạn hình dung mình trong hoàn cảnh của họ, bạn hiểu nỗi đau đó, thậm chí khóc cùng họ.

*
Có thể thấy sự thấu cảm đôi khi tốn nhiều sức lực thể chất và tinh thần hơn sự cảm thông. Rèn luyện sự thấu cảm là một trong những kỹ năng quan trọng để trở thành một người tốt hơn, một người thật sự sẵn lòng vì người khác.