Trẻ bị sốt nhẹ, đau và sưng sau khi tiêm phòng là phản ứng rất bình thường. Đó là phản ứng sau khi cơ thể tiếp nhận vắc xin như một tác nhân lạ và phản ứng lại.
Chính vì thế, thay vì tìm kiếm mẹo giúp trẻ không sốt sau khi tiêm phòng, ba mẹ cần cập nhật kiến thức về các phản ứng thường gặp của một số loại vắc xin và có cách giảm đau, hạ sốt sau khi tiêm phòng cho trẻ hiệu quả và an toàn, được bộ y tế khuyến cáo.
Những phản ứng thường gặp khi tiêm vắc xin
Phản ứng sau tiêm thường gặp nhất là sốt, đau và sưng nóng quanh vị trí tiêm. Vì đau nên trẻ sẽ quấy khóc và có thể bỏ bú, ăn kém. Tuy nhiên, tình trạng này nếu có cũng chỉ kéo dài 1,2 ngày, ba mẹ không nên quá lo lắng.
| STT | Loại bệnh | Tên vắc xin phòng bệnh | Các phản ứng sau tiêm chủng thường gặp |
| 1 | Lao | BCG | Tại chỗ tiêm: đau, sưng, nóng Toàn thân: Trẻ sốt nhẹ, quấy khóc, bú kém, thường hết sau một vài ngày Thông thường sau khi tiêm BCG, xuất hiện một nốt nhỏ tại chỗ tiêm và biến mất sau 30 phút. Khoảng 2 tuần xuất hiện một vết loét đỏ có kích thước nhỏ, sau 2 tuần vết loét tự lành và để lại sẹo khoảng 5mm, điều này chứng tỏ trẻ đã có miễn dịch. Nếu trong thời gian đó xuất hiện hạch cổ, hạch nách, hạch dưới xương đòn trái, nốt mủ quá to tại chỗ tiêm (đường kính trên 1cm) cần đến cơ sở y tế khám lại ngay. |
| 2 | Viêm gan B | Có thể là 1 trong 3 tên sau: Engerix B Euvax B Hepavax | Tại chỗ tiêm: đau, sưng nhẹ Toàn thân: sốt nhẹ, trẻ quấy khóc. Các triệu chứng thường hết sau vài giờ đến 1 – 2 ngày. |
| 3 | Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván Bại liệt Hib, Viêm gan B | Infanrix Hexa (6 trong 1) | Tại chỗ tiêm: sưng đỏ, đau từ 1 – 3 ngày. Có thể nổi cục cứng sau khoảng 1-3 tuần sẽ tự khỏi Toàn thân: Trẻ có thể sốt, quấy khóc, nôn, tiêu chảy, bú kém. |
| 4 | Bạch hầu Ho gà Uốn ván Bại liệt Hib | Pentaxim (5 trong 1) | Tại chỗ tiêm: nốt quầng đỏ, nốt cứng lớn hơn 2 cm. Các triệu chứng trên thường gặp trong 48 giờ sau khi tiêm và có thể kéo dài 48 – 72 giờ. Toàn thân: trẻ có thể sốt, quấy khóc, tiêu chảy, nôn, chán ăn, buồn ngủ, phát ban Các mũi tiêm sau, trẻ thường có phản ứng sau tiêm mạnh hơn so với những lần tiêm trước do đã có miễn dịch trước đó như sốt nhiều hơn, tại chỗ tiêm có thể đỏ, sưng nhiều hơn hoặc lan ra toàn bộ tay chân bên tiêm, thường tự khỏi trong vòng 3-5 ngày. |
| 5 | Bạch hầu Ho gà Uốn ván Bại liệt | Tetraxim (4 trong 1) | Tại chỗ tiêm: đỏ, sưng (có thể hơn 5cm) hoặc lan ra toàn bộ chi bên tiêm. Xảy ra trong vòng 24 – 72 giờ sau khi tiêm vắc xin và tự khỏi trong vòng 3-5 ngày Toàn thân: sốt, tiêu chảy, kém ăn, quấy khóc |
| 6 | Bạch hầu Ho gà Uốn ván | Adacel | Tại chỗ tiêm: đau, sưng, đỏ Toàn thân: mệt mỏi, đau đầu |
| 7 | Bệnh tiêu chảy do Rota virus | Có thể là 1 trong 2 tên sau: Rotarix Rotateq | Toàn thân: rối loạn tiêu hóa và thường tự khỏi sau vài ngày. Nếu đi ngoài phân nước nhiều lần, nôn nhiều, có dấu hiệu mất nước nên khám lại ngay tại cơ sở y tế. |
| 8 | Bệnh do phế cầu (viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết,viêm tai giữa) | Synflorix | Tại chỗ tiêm: sưng, đau, đỏ Toàn thân: trẻ có thể sốt trên 38°C, ăn uống kém, bị kích thích, quấy khóc |
| 9 | Bệnh cúm | Có thể là 1 trong 2 tên sau: Vaxigrip Influvac | Tại chỗ tiêm: đau, đỏ, sưng Toàn thân: đau đầu, sốt, mệt mỏi |
| 10 | Bệnh Sởi Quai bị Rubella | MMR II | Tại chỗ tiêm: đau tại nơi tiêm trong một thời gian ngắn Toàn thân: sốt, mề đay, phát ban nhẹ, buồn nôn, nôn, tiêu chảy |
| 11 | Thủy đậu | Có thể là 1 trong 3 tên sau: Varivax Varilrix Varicella | Tại chỗ tiêm: phát ban dạng thủy đậu, đau, đỏ, sưng Toàn thân: sốt Thận trọng: tránh dùng chế phẩm chứa salicylate (thuốc aspirin hoặc các chế phẩm bôi, dán giảm đau) trong ít nhất 6 tuần sau tiêm. |
| 12 | Viêm não Nhật Bản B | Jevax | Tại chỗ tiêm: đau sưng, đỏ Toàn thân: mệt mỏi, đau đầu, sốt |
| 13 | Viêm gan A | Có thể 1 trong 2 tên sau: Avaxim Havax | Tại chỗ tiêm: có thể sưng quầng đỏ từ 1-2 ngày |
| 14 | Viêm gan A+B | Twinrix | Tại chỗ tiêm: đau, sưng, đỏ Toàn thân: đau đầu, khó chịu |
| 15 | Viêm màng não do não mô cầu A+C | Meningo A+C | Tại chỗ tiêm: sưng, đau Toàn thân: sốt nhẹ |
| 16 | Viêm màng não do não mô cầu B+C | VA-Mengoc-BC | Tại chỗ tiêm: sưng đau, có thể tạo cục cứng, sau khoảng 72 giờ sẽ tự khỏi Toàn thân: sốt nhẹ |
| 18 | Uốn ván | VAT | Tại chỗ tiêm: đau, quầng đỏ, nốt cứng hay sưng xuất hiện trong vòng 48 giờ sau khi tiêm và kéo dài trong 1-2 ngày Toàn thân: sốt, khó chịu thoáng qua. |
Tùy theo từng loại vắc xin và cơ địa của từng trẻ, mức độ sốt, sưng, đau của trẻ sẽ khác nhau
Sau khi tiêm, trẻ có thể sốt nhẹ – khoảng 38 độ C – và kéo dài khoảng 1-2 ngày. Trường hợp này, ba mẹ cần lưu ý một số cách giảm đau/hạ sốt cho trẻ sau khi tiêm:
Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát. Duy trì chế độ dinh dưỡng hàng ngày, cho trẻ bú mẹ và uống nước nhiều hơn.Có thể dùng thuốc hạ sốt thông thường (paracetamol, ibuprofen) với liều phù hợp cân nặng khi trẻ sốt > 38.5oC, quấy khóc. Nếu tại vết tiêm sưng, đỏ, có thể chườm lạnh để giúp giảm đau và giảm sưng cho trẻ. Khi bế trẻ tránh chạm vào vết tiêm, không xoa dầu, chườm nóng, nặn chanh, đắp khoai tây hay bôi đắp bất cứ thứ gì lên vết tiêm vì có thể gây nhiễm trùng vết tiêm. Không dùng aspirin, không dùng thêm các thuốc ho và hạ sốt khác vì các chế phẩm này có thể làm tăng liều paracetamol ở trẻ.Video đề xuất:
