Khi quan sát trẻ nhỏ từ 2 tuổi đến 6 tuổi bạnsẽ thấy điều gì? Tại sao có những bé chưa đến 3 tuổi nhưng rất nhạy cảm với từngữ. Bé có thể kể cả một câu chuyện dài với câu từ chỉnh chu, và đầy đủ ý.Trong khi có những bé rất nhạy cảm với việc phân biệt âm thanh các nốt nhạc cơbản, mà ngay cả người lớn cũng khó phân biệt. Lại có những bé rất khéo léotrong các hoạt động nhảy múa, vận động. Đặc biệt hơn có những bé chỉ hứng thúkhi làm việc với các chữ số. Điều gì tạ nên những sự khác biệt giữa trẻ này vàtrẻ khác?
TheoAmstrong (2010), thuyết đa trí tuệ cho rằng con người không chỉ có tài năng trítuệ mà sở hữu nhiều tài năng và năng lực khác nhau. Chẳng hạn như trí thôngminh âm nhạc, trí thông minh toán học, trí thông minh ngôn ngữ, trí thông minhvận động, không gian, v.v…
Mặcdù lý thuyết này đã bị các nhà tâm lý phê bình rằng định nghĩa của Amstrong(2010) quá rộng và tám loại trí thông minh của ông chỉ đơn giản đại diện chotài năng, đặc điểm tính cách và khả năng của con người, nhưng đã được các nhàgiáo dục sử dụng rộng rãi trong trường học.
1. Trí thông minh thị giác
Nhữngbạn trẻ có trí thông minh không gian thị giác rất giỏi tưởng tượng không gian 3chiều. Thấy rõ nhất ở những bạn này khả năng định hướng bằng bản đồ, sơ đồ, đồthị, video hay hình ảnh.
Điểmmạnh
Tưởng tượng không gian và năng lực thị giácNétđặc trưng
Đọc và viết để thưởng thứcRất giỏi ghép các câu đố lại với nhauGiải thích hình ảnh, đồ thị và biểu đồ tốtThích vẽ, sơn, nghệ thuật thị giác (visual art)Địnhhướng nghề nghiệp
Kiến trúc sưHọa sĩKỹ sư2. Trí thông minh ngôn ngữ
Nhữngbạn trẻ có trí thông minh ngôn ngữ sử dụng từ ngữ tốt, cả khi viết và nói. Nhữngcá nhân này thường rất giỏi viết truyện, ghi nhớ thông tin và đọc. Đồng thời việcrèn luyện tư duy phản biện đối với các bạn có trí thông minh này cũng sẽ dễdàng hơn.
Điểmmạnh
Từ ngữ, ngôn ngữ và văn bảnNétđặc trưng
Ghi nhớ thông tin bằng văn bản và nóiThích đọc và viếtTranh luận hoặc đưa ra những bài phát biểu thuyết phụcCó thể giải thích mọi thứ tốtSử dụng sự hài hước khi kể chuyệnĐịnhhướng nghề nghiệp
Nhà văn / nhà báoLuật sưGiáo viên3. Trí thông minh logic toán học
Nhữngbạn trẻ có trí thông minh logic toán học rất giỏi lý luận, nhận ra các mẫu vàphân tích logic các vấn đề. Những cá nhân này có xu hướng suy nghĩ khái niệm vềcác con số, mối quan hệ và mô hình.
Điểmmạnh
Phân tích các vấn đề và hoạt động toán họcNétđặc trưng
Có kỹ năng giải quyết vấn đề tuyệt vờiThích suy nghĩ về những ý tưởng trừu tượngThích tiến hành thí nghiệm khoa họcCó thể giải các phép tính phức tạpĐinhhướng nghề nghiệp
Nhà khoa họcNhà toán họcLập trình máy tínhKỹ sưKế toán4. Trí thông minh vận động cơ thể
Những bạn trẻ có trí thông minh này rất giỏivận động cơ thể, thực hiện các hành động và kiểm soát cơ thể rất tốt. Những ngườimạnh mẽ trong lĩnh vực này có xu hướng phối hợp tay và mắt khéo léo tuyệt vời.
Điểmmạnh
Chuyển động và kiểm soát cơ thểNétđặc trưng
Có kỹ năng nhảy và thể thaoThích tạo đồ vật bằng tay của mìnhCó sự phối hợp thể chất tuyệt vờiGhi nhớ bằng cách làm, thay vì nghe hoặc nhìnĐịnhhướng nghề nghiệp
Vũ côngNgười xây dựngNhà điêu khắcDiễn viên5. Trí thông minh âm nhạc
Nhữngbạn trẻ có trí thông minh âm nhạc rất giỏi suy nghĩ theo các kiểu, nhịp điệu vàâm thanh. Họ có sự đánh giá cao về âm nhạc và thường giỏi về sáng tác và biểudiễn âm nhạc.
Điểmmạnh
Nhịp điệu và âm nhạcNétđặc trưng
Thích ca hát và chơi nhạc cụDễ dàng nhận ra tiết tấu âm nhạcNhớ những bài hát và giai điệuCó kiến thức phong phú về cấu trúc âm nhạc, nhịp điệu và ghi chúĐịnhhướng nghề nghiệp
Nhạc sĩNhà soạn nhạcCa sĩGiáo viên dạy nhạcNhạc trưởng6. Trí thông minh kết nối và thấu hiểu
Nhữngngười có trí thông minh này rất giỏi trong việc hiểu và tương tác với ngườikhác. Họ có kỹ năng đánh giá cảm xúc, động lực, mong muốn và ý định của nhữngngười xung quanh.
Điểmmạnh
Thấu hiểu và dễ dàng kết nối với người khácNétđặc trưng
Giao tiếp tốt bằng lời nóiCó kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữHiểu tình huống từ những quan điểm khác nhauTạo mối quan hệ tích cực với người khácGiải quyết xung đột một cách tích cực trong hoạt động nhómĐịnhhướng nghề nghiệp
Nhà tâm lý họcTriết giaTư vấn viênNhân viên bán hàngChính trị gia7. Trí thông minh nội tâm bên trong
Nhữngbạn trẻ có trí thông minh nội tâm rất giỏi nhận thức về trạng thái cảm xúc và độnglực bên trong của chính họ. Họ có xu hướng thích tự suy nghĩ và phân tích, kể cảmơ mộng, khám phá mối quan hệ với người khác và đánh giá điểm mạnh cá nhân củahọ.
Điểmmạnh
Hướng nội và tự suy ngẫmNétđặc trưng
Hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu của chính họThích phân tích lý thuyết và ý tưởngCó sự tự nhận thức tuyệt vờiHiểu cơ sở cho động lực và cảm xúc của chính mìnhThích rèn luyện tư duy phản biệnĐịnhhướng nghề nghiệp
Triết gianhà vănNhà lý luậnNhà khoa học8. Trí thông minh thiên nhiên
Chủ nghĩa tự nhiên là sự bổ sung gần đâynhất vào lý thuyết của Thomas Gardner, và đã gặp phải nhiều sự phản kháng hơnso với bảy trí tuệ ban đầu của ông. Theo Gardner, những cá nhân có loại tríthông minh cao này hòa hợp với thiên nhiên hơn và thường quan tâm đến việc nuôidưỡng, khám phá môi trường và tìm hiểu về các loài khác. Những cá nhân này đượccho là nhận thức cao về những thay đổi tinh tế đối với môi trường của họ.
Điểmmạnh
Tìm mô hình và mối quan hệ với thiên nhiênNétđặc trưng
Quan tâm đến các môn học như thực vật học, sinh học và động vật họcPhân loại thông tin dễ dàng và dễ hiểu Thích hoạt động cắm trại, làm vườn, đi bộ đường dài và khám phá ngoài trờiThích hoạt động cắm trại, làm vườn, đi bộ đường dài và khám phá ngoài trờiKhông thích học những chủ đề xa lạ không liên quan đến tự nhiênĐịnhhướng nghề nghiệp
Nhà sinh vật họcNhà bảo tồnNgười làm vườnNông phu
